Pagina's

woensdag 23 december 2009

Jaaroverzicht (1)

Het is zowat de tijd van het jaar om boekengewijs even achteruit te kijken. Wat hebben we gelezen? Wat was goed? Hoeveel boeken hebben we gelezen? De laatste vraag is van een iets infantielere aard. We weten wel dat het de kwaliteit is die telt, en niet de kwantiteit, maar elke boekenwurm zal je wel vertellen dat er ook een pervers genot te beleven is aan het tellen van boeken, het vullen van die boekenplanken en het imaginaire – maar ook reële - verzamelen van steeds meer titels.

Ik heb eens een kortverhaal gelezen dat was gebaseerd op deze verzamelwoede. (Helaas herinner ik me de titel niet meer.)
De hoofdpersoon is een rijke zonderling die zich als doel stelt om elke roman die ooit is verschenen te lezen. Zo gezegd zo gedaan. Hij laat zijn bibliotheek vullen met massa’s boeken. En iedere dag worden er verse ladingen afgeleverd. Hij is zo een aantal jaren bezig met het aan de lopende band verslinden van boeken tot hij op een bepaald moment een onaangenaam gevoel ervaart tijdens het lezen. Hij kan er eerst niet zo direct een vinger op leggen. Maar het gekmakende gevoel persisteert tot het hem begint te dagen dat hij een boek aan het herlezen is. Met een gevoel van afgrijzen, smijt hij het boek weg en geeft opdracht om alle gelezen exemplaren te vervangen door houten replica’s zo kan hij nooit meer abusievelijk een boek uit zijn bibliotheek nemen dat hij al heeft gelezen. Hij begint nu echter in te zien dat zijn taak zonder einde is en dat hij zijn nederlaag zal moeten toegeven. Soms voel ik me verwant met deze trieste figuur. Niet dat ik alle boeken wil lezen die ooit werden geschreven. (Maar het scheelt niet veel.) Nee, hiervoor is er helaas te weinig tijd.

Daarom ben ik blij te zien dat er dit jaar toch heel wat goede boeken door mijn handen zijn gegaan. Ik klok af op vijftig gelezen exemplaren. Niet-uitgelezen boeken tellen niet mee en de boeken zijn daarom niet allemaal dit jaar verschenen. Boekenknul maakt zijn eigen regels.

In de categorie ‘Non-Fictie’ vermeld ik graag de volgende vijf laureaten:

‘How Proust can change your life’ van Alain de Botton. Een klein doch fijn boekje. De Botton leert ons met Proust kijken naar de details van het alledaagse leven en hoe men vanuit deze – eigen - stille ervaringen veel meer kan leren dan men denkt. Dat men in feite van op zijn bed ook tot diepe inzichten kan komen als men maar de tijd neemt om een en ander rustig te observeren en te overpeinzen. Daar bovenop leert Proust ons wat vriendschap en schoonheid is. Lees dit ’s ochtends na het ontbijt bij een goede kop Darjeeling thee, bij voorkeur met uitzicht op wat groen en fauna. (Spelende vogeltjes in de haag bijvoorbeeld.)

‘Waarover ik praat als ik over hardlopen praat.’ Van Haruki Murakami. Reeds besproken op de blog. Altijd leuk om te weten waarom een andere loper loopt. We lopen niet allemaal om te vermageren of om aan onze conditie te werken. Sommigen worden gedreven door een onzichtbare hand, anderen doen het voor het pure loopplezier, een enkeling is op zoek naar dat vitale en heldere moment van contemplatie dat je kan overvallen wanneer het zweet je in de schoenen staat. Dit boek lees je best na een pittige training, in je luie zetel met een ice-pack op een zere knie of pees en met een fris ambachtelijk gebrouwen biertje binnen handbereik. Ook een interessant boek voor mensen die niet lopen trouwens.

‘Het einde van de Psychotherapie’ van Paul Verhaeghe. Niet echt een opbeurend boek. (Zie hier voor een ander al besproken boek van hem.) Verhaege, hoogleraar aan de Universiteit Gent en psychoanalyticus neemt in dit boek onze moderne maatschappij en diens gerichtheid op de onmiddellijke bevrediging van elke wens, (Want je verdient het!) op de korrel. Ook de genezing dient steeds meer via pillen bewerkstelligd te worden. Therapie wordt geschoold op statistische gemiddeldes en economische principes. We verliezen langzaam de mogelijkheid om via taal en reflectie problemen te mediëren. Nee, het moet nu allemaal opgelost worden en het mag me geen inspanning kosten. De individuele ‘psychische’ bewerking ontsnapt ons meer en meer. Zie de gevolgen in de toenames van ‘ADHD’, depressies, burn-out, en agressie. Psychologie als slaafje van de farmacologie met als gevolg een wildgroei van allerlei persoonlijkheidsstoornissen en psychiatrische diagnostische modellen die slechts in ‘naam’ een realiteit (mis)vatten die enkel in het subjectieve een werkbare waarheid kan hebben. Een must-read boek voor zowel leek als psycholoog.

‘Yemen, travels in Dictionary land’ van Tim MacKintosh-Smith. Boekenknul schreef hierover reeds:’…in …schetst hij zijn gastland als een intrigerend kluwen van genealogie, landschapstopologie, taalkunde en geschiedenis, wat enorm veel anekdotes, weetjes en inzichten oplevert.’ Een uniek reisboek over een exotisch land met hoge X-factor. Lees dit boek ’s avonds na een zware werkdag in je geliefkoosde leeszetel. Bij voorkeur op een winteravond.


‘In Arabian Nights’ van Tahir Shah. Een boek over verhalen en hoe die een cultuur kunnen vormen. Hoe verhalen een rijkdom en kennis kunnen ontsluiten en hoe er voor iedereen een welbepaald verhaal bestaat. Maar wat meer is: hoe je het kunt herkennen als je het hoort. Een boek over de diepe mystieke verhalenlaag die de Marokkaanse cultuur schraagt. Lees dit voor het slapengaan en je wordt fris en monter wakker.


Volgende week: de boeken in de categorie 'Fictie' en de films! En waarom niet eens zelf reageren met jullie eindejaarslijstjes? Anders blijf je wachten op een telefoontje van Humo!

Geen opmerkingen:

Een reactie posten