Pagina's

woensdag 26 augustus 2009

She blinded me with science...

Zoals jullie hebben kunnen merken, lees ik niet enkel romans maar ook een hele boel non-fiction over onderwerpen die me interesseren. Dat leidt soms tot situaties waarin ik meer op mijn bord neem dan ik kan verteren. Vooral wanneer het exacte wetenschappen betreft. Zo kan ik me regelmatig verliezen in een wiskundeboek. (Dit mag vreemd klinken.)

De wiskunde leidt ons met een zekere regelmaat naar heel bizarre continenten. Soms kan men op die plaatsen een kennis vermoeden, steeds op de rand van het gezichtsveld, die eerder gevoeld dan begrepen, ons een glimp toont van universele, abstracte waarheden…waarheden die mogelijks onafhankelijk bestaan van de tastbare wereld. Bestaat er dan een zuivere wereld van mathematische ideeën die aan onze wereld vooraf gaat? Mag ik hier een parallel trekken met de platonische notie van de ‘vorm’ of ‘idee’ als gestalt, als een permanente eenheid van kennis die zwaarder weegt dan de elementen uit de realiteit die slechts een tijdelijke en vaak onvolkomen materialisatie hiervan zijn? De omringende fysieke werkelijkheid als niet meer dan een zwakke en soms mislukte afspiegeling van deze hogere ideeënwereld? Zit er echt meer waarheid en kennis in de (abstracte) vorm van de kustlijnen en zeeschelpen, de beurskoersen, de positie van knoppen op een zonnebloem…dan wat we kunnen vermoeden? Zo merkt men dat de Fibonacci getallenrij perfect voorspelt hoe een bloemkool groeit, dat varens op fractalen lijken, of dat de frequentie en intensiteit van aardbevingen aan dezelfde wiskundige wetmatigheden onderhevig zijn als het geluidsniveau van menselijk geroezemoes op een receptie!

In ‘Anathem’ bijvoorbeeld, het nieuwste boek van Neal Stephenson, bevindt zich opnieuw een weelde aan dergelijke mathematische en exotische ideeën, die hij in zijn gekende virtuoze stijl tot een klepper van een avonturenroman heeft verwerkt. Met meer dan 800 pagina’s en een verklarende woordenlijst, is het niet voor iedereen weggelegd. Zoals in zijn vorige boeken wordt de verhaallijn soms onderbroken door personages die uitvoerig op een filosofisch of mathematisch probleem ingaan.

Soms lees ik iets wat dan weer een beetje ernstiger is , zoals bijvoorbeeld ‘The Magical Maze’ van Ian Stewart. De wereld bekeken door een wiskundige bril. Wat allerlei weetjes oplevert over patronen, toevalligheden (met hoeveel mensen moet je in eenzelfde kamer zijn om 50% kans te hebben dat er twee dezelfde verjaardag hebben? Antwoord: slechts 23!!), fractale dimensies, Turing machines en natuurlijk…chaos. En soms moet het nog ernstiger en lees ik iets over analyse (calculus) of statistiek.

En dan moet ik me intomen of ik ga op zoek naar mijn eigen patronen. Ik wil jullie mijn laatste experiment op dit terrein niet onthouden. Ik hou sinds een aantal jaar nauwgezet aantallen boeken, films en BBQ’s bij. Ja, vooral dat laatste element ligt niet direct voor de hand (voor wie begrijpe wil, lees mijn vorige post dienaangaande: ‘Fire walk with me’) maar volgt u even mee. De onderstaande figuur toont een en ander in grafiekvorm.



Nu stelde ik me de vraag of de frequentie van deze bezigheden op enerlei wijze met elkaar verbonden is? Laat ons nog even abstractie maken van enige causale verbanden. Met consternatie moest ik vaststellen dat vruchtbare filmjaren niet samenvallen met vruchtbare leesjaren. Vreemd, ik had gedacht dat beide vormen een uiting waren van eenzelfde honger en/of enthousiasme.

Maar met nog meer verbazing moest ik besluiten dat er een zeer hoge positieve correlatie (0,8) bestaat tussen het aantal BBQ’s op een jaar tijd en het gelezen aantal boeken. Hoe meer ik lees, hoe meer ik barbecue, en omgekeerd. Wat begon als een grappige blog over wiskunde lezen, neemt nu wel plots de vorm van een paranoïde vraagstelling aan. Want wat betekent dit? Is er tussen beide een verband of zijn beide varianten samen afhankelijk van een onbekende of onbewuste derde factor die actief aan het werk is op de achtergrond? Nee..beste Boppers. Ik weet het al. Mijn gedrag is aan het convergeren naar een soort van utopische abstracte wereld waar zich een mythisch punt van evenwicht en mentaal welzijn ophoudt. Waar ik met een boek in de hand een lamskotelet marineer. En verder niets…Hemels!

Geen opmerkingen:

Een reactie posten